Nhiếp ảnh gia Nick Út và cô Kim Phúc, nhân vật chính trong bức ảnh 'Em bé Napalm' nổi tiếng - Ảnh: NVCC
Bức ảnh nổi tiếng thế giới về chiến tranh Việt Nam, được biết đến với tên gọi Em bé Napalm, đang gây tranh cãi về tác giả sau nhiều năm được công nhận.
Giải thưởng Ảnh báo chí thế giới - World Press Photo - thông báo tạm dừng xác nhận tác giả bức ảnh, từng đoạt giải cao nhất năm 1973.
Tranh cãi về tác giả 'Em bé Napalm' bùng nổ sau nửa thế kỷ
Bức ảnh gốc tên The Terror of War, ghi lại cảnh cô bé Phan Thị Kim Phúc, 9 tuổi, chạy trốn khỏi bom napalm ở Trảng Bàng, Tây Ninh.
Hình ảnh này trở thành biểu tượng phản chiến và được ghi nhận là tác phẩm của Huỳnh Công Út (Nick Út), phóng viên ảnh 21 tuổi của Hãng tin AP tại Sài Gòn.
Một cảnh trong The Stringer, phim tài liệu gây tranh cãi về tác giả thật sự của 'Em bé napalm' - Ảnh: Sundance
Bức ảnh đoạt giải Ảnh báo chí thế giới 1973, đưa Nick Út trở thành một trong những phóng viên chiến trường nổi tiếng nhất thế kỷ 20.
Tuy nhiên, phim tài liệu The Stringer công chiếu tại Liên hoan phim Sundance tháng 1-2025 cho rằng tác giả thực sự là ông Nguyễn Thành Nghệ - tài xế làm việc cho NBC, cộng tác bán ảnh cho AP.
Ông Nguyễn Thành Nghệ cũng xuất hiện tại buổi chiếu phim ở Sundance, xác nhận câu chuyện trong phim.
Theo phim, ông Nghệ đã bán bức ảnh cho trưởng phòng ảnh AP tại Sài Gòn với giá 20 USD và giữ lại một bản in.
Các nhân chứng trong phim, gồm người thân ông Nghệ, phóng viên ảnh kỳ cựu và chuyên gia pháp y, đều cho rằng có khả năng Nick Út không phải tác giả thật sự.
Trước sức ép dư luận, World Press Photo mở cuộc điều tra độc lập từ tháng 1 đến tháng 5-2025.
Kết luận cho biết, dựa trên vị trí, khoảng cách và loại máy ảnh, khả năng cao người chụp là ông Nguyễn Thành Nghệ hoặc Huỳnh Công Phúc - phóng viên khác có mặt, hơn là Nick Út.
Nhà làm phim Jenni Trang Lê (trái) và cựu nhiếp ảnh gia Nguyễn Thành Nghệ, người tuyên bố là tác giả 'Em bé napalm' tại Liên hoan phim Sundance - Ảnh: AFP
Dù không phủ nhận tính xác thực, tổ chức này tạm dừng xác nhận Nick Út là tác giả. Kết quả giải thưởng năm 1973 vẫn được giữ nguyên.
"Đây là một phần lịch sử còn nhiều tranh cãi và có thể chúng ta sẽ không bao giờ biết chính xác ai là người chụp. Việc tạm ngưng công nhận tác giả sẽ được giữ nguyên cho đến khi có bằng chứng rõ ràng hơn", World Press Photo cho biết.
Trước đó, ngày 7-5, AP công bố báo cáo 97 trang, tuyên bố giữ nguyên tác quyền ảnh Em bé napalm của Nick Út. AP khẳng định không có bằng chứng thuyết phục để thay đổi thông tin tác giả.
Họ thừa nhận Nick Út "có khả năng" là người chụp, đồng thời không tìm thấy bằng chứng cho thấy ông Nghệ thực hiện bức ảnh. AP nhấn mạnh, sau hơn 50 năm, việc kiểm chứng chính xác là rất khó khăn do thời gian, thiết bị hạn chế và nhiều nhân chứng đã qua đời.
Người phát ngôn Lauren Easton cho biết: "Phân tích hình ảnh sâu rộng, phỏng vấn nhân chứng và kiểm tra toàn bộ ảnh chụp ngày 8-6-1972 cho thấy có khả năng Út đã chụp bức ảnh này. Không có tài liệu nào chứng minh người khác đã chụp".
Hãng tin AP lên tiếng về phim tài liệu nói Nick Út không phải tác giả ảnh Em bé napalm
