Israel Tấn Công Lò Phản Ứng Hạt Nhân Iran: Nguy Cơ Leo Thang Căng Thẳng?
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố đã triển khai 40 máy bay chiến đấu, ném 100 quả bom vào nhiều mục tiêu quân sự ở Tehran và các khu vực khác của Iran vào ngày 19/6. Lò phản ứng nước nặng Arak, nằm ở phía tây nam Tehran, là một trong những mục tiêu chính.
IDF khẳng định cuộc tấn công nhằm vào cơ sở sản xuất plutonium, ngăn chặn Iran khôi phục lò phản ứng và sử dụng nó để phát triển vũ khí hạt nhân. Một video được công bố cho thấy bom đánh trúng công trình mái vòm của lò phản ứng Arak.
Truyền thông Iran cho biết không có nguy cơ rò rỉ phóng xạ sau vụ tấn công. Theo báo cáo, cơ sở đã được sơ tán và không gây thiệt hại cho khu dân cư lân cận.
Khoảnh khắc bom Israel đánh trúng lò phản ứng nước nặng Arak của Iran (Nguồn: IDF)
Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) xác nhận lò phản ứng Arak đã bị tấn công và không chứa vật liệu hạt nhân vào thời điểm đó.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy một lỗ thủng lớn trên mái nhà lò phản ứng, cho thấy độ chính xác của cuộc tấn công. Các chuyên gia cho rằng các công trình quan trọng khác, bao gồm cơ sở chưng cất, cũng bị hư hại.
Lò phản ứng nước nặng Arak, được sử dụng cho mục đích nghiên cứu, đang trong quá trình xây dựng và dự kiến đi vào hoạt động vào năm tới. Lò phản ứng này sử dụng uranium chưa làm giàu và nước nặng (D2O) để làm mát và điều hòa.
Nước nặng được giữ ở áp suất cao, cho phép nhiệt độ cao hơn mà không sôi. Lò phản ứng nước nặng không cần tổ hợp làm giàu uranium và hiệu quả hơn khi sử dụng nhiên liệu tái chế so với lò phản ứng nước nhẹ.
Nhiên liệu của lò phản ứng nước nặng chứa plutonium, có thể dùng để chế tạo vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên, theo thỏa thuận năm 2015, Iran đồng ý thiết kế lại lò Arak để ngăn chặn sản xuất plutonium cấp độ vũ khí.
Lò phản ứng nước nặng Arak sau vụ tấn công (Ảnh: Maxar)
IDF cũng thông báo đã tấn công một địa điểm tại khu phức hợp Natanz, nơi bị cáo buộc liên quan đến chương trình hạt nhân Iran. IDF cho biết cơ sở này chứa các thiết bị độc đáo được sử dụng để phát triển vũ khí hạt nhân và đẩy nhanh chương trình này.
Các cuộc tấn công khác của Israel nhắm vào cơ sở sản xuất nguyên liệu thô, linh kiện tên lửa đạn đạo, hệ thống phòng không, kho đạn và radar của Iran.
Xung đột giữa Israel và Iran leo thang từ ngày 13/6 sau khi Israel tấn công phủ đầu Iran bằng chiến dịch "Sư tử Trỗi dậy", gây ra thương vong lớn. Iran đáp trả bằng chiến dịch "Lời hứa Đích thực 3". Tình hình vẫn căng thẳng với các cuộc tấn công liên tục giữa hai bên.
Nguyễn Tiến (Theo AFP, AP, Tasnim, Times of Israel)