Bà Trương Mỹ Lan: Giảm án từ Chung Thân xuống 20 năm tù trong phiên phúc thẩm

Sáng 21/4, TAND Cấp cao tại TPHCM đã đưa ra phán quyết phúc thẩm vụ án Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, Rửa tiền và Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới (giai đoạn 2), liên quan đến bà Trương Mỹ Lan và Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

HĐXX quyết định giảm án cho bà Trương Mỹ Lan từ mức án tù chung thân xuống 20 năm tù về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Các hình phạt 12 năm tù về tội Rửa tiền và 8 năm tù về tội Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới được giữ nguyên.

Tuy nhiên, do bản án tử hình đã có hiệu lực pháp luật từ giai đoạn một của vụ án, bà Trương Mỹ Lan vẫn phải chấp hành hình phạt chung là tử hình.

Hành vi gian dối trong phát hành trái phiếu

Theo HĐXX, bà Trương Mỹ Lan giữ vai trò chủ yếu trong cả 3 tội danh, với các đồng phạm giúp sức thực hiện hành vi phạm tội.

Tòa phúc thẩm khẳng định bản án đối với bà Trương Mỹ Lan và các đồng phạm là đúng người, đúng tội, không oan sai.

Về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản, bà Trương Mỹ Lan, với vai trò là người nắm giữ phần lớn cổ phần tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát và Ngân hàng SCB, đã đồng ý phát hành trái phiếu để giải quyết khó khăn tài chính cho SCB. Bà đã chỉ đạo phát hành trái phiếu thông qua 4 công ty thuộc hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát và huy động 5 công ty khác đứng tên mua sơ cấp để tạo dòng tiền khống.

Các bị cáo đã lập khống chứng từ, thực hiện giao dịch giả để hợp thức dòng tiền ảo gần 31.000 tỷ đồng, mua gần 309 triệu trái phiếu và bán 25 gói trái phiếu khống cho hơn 35.800 nhà đầu tư.

HĐXX xác định bà Lan chủ mưu, chỉ đạo cấp dưới thực hiện hành vi gian dối, tạo dòng tiền ảo, che giấu nguồn gốc tài sản và sử dụng vào mục đích cá nhân. Hành vi lừa đảo hoàn tất khi các trái chủ mất quyền kiểm soát tài sản.

Mặc dù bà Lan và luật sư bào chữa cho rằng bà không có ý thức chiếm đoạt tài sản, HĐXX đã bác bỏ lập luận này dựa trên hồ sơ và diễn biến tại tòa, khẳng định vai trò tổ chức và quyết định toàn bộ quy trình phát hành trái phiếu của bà.

Sau khi chiếm đoạt, các bị cáo đã sử dụng nhiều thủ đoạn để rút tiền mặt, chuyển khoản lòng vòng và phân phối trái phiếu qua hàng trăm nghìn người dân nhằm hợp thức hóa quy trình.

Đối với tội Rửa tiền, từ năm 2018 đến 2022, bà Lan chỉ đạo chuyển hơn 415.000 tỷ đồng (số tiền tham ô từ SCB giai đoạn 1) ra khỏi hệ thống SCB, rút tiền mặt hoặc chuyển cho các cá nhân, pháp nhân để che giấu nguồn gốc và tránh bị phát hiện. Tổng số tiền rửa lên đến hơn 445.000 tỷ đồng, bao gồm cả số tiền chiếm đoạt từ phát hành trái phiếu.

Ngoài ra, bà Lan và đồng phạm còn bị cáo buộc đã vận chuyển trái phép hơn 4,5 tỷ USD (tương đương hơn 106.000 tỷ đồng) qua biên giới.

Đã thu hồi hơn 8.600 tỷ đồng

Tòa sơ thẩm tuyên phạt bà Lan mức án tù chung thân là phù hợp, tuy nhiên, tại phiên phúc thẩm, HĐXX đã nhận được báo cáo từ Cục Thi hành án dân sự TPHCM về việc thu hồi hơn 8.600 tỷ đồng và các cá nhân, tổ chức phải trả cho bà Lan hơn 21.000 tỷ đồng.

HĐXX nhận định số tiền đã thu hồi và dự kiến thu hồi là tình tiết mới quan trọng. Cùng với các tình tiết giảm nhẹ và sự ăn năn hối cải của bà Lan, tòa quyết định giảm án xuống tù có thời hạn.

Đối với kháng cáo của ông Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng giám đốc SCB), HĐXX cho rằng mức án 17 năm tù là phù hợp và không có căn cứ xem xét.

Các kháng cáo xin hưởng án treo của một số bị cáo khác cũng bị bác bỏ do hậu quả vụ án đặc biệt nghiêm trọng.

Chồng bà Lan được giảm án

Ông Chu Lập Cơ (chồng bà Lan) được giảm án do đã nộp lại toàn bộ số tiền bị cáo buộc về tội Rửa tiền và tiếp tục nộp thêm tiền để khắc phục hậu quả. Tòa phúc thẩm nhận định ông Cơ phạm tội có phần hạn chế và mức án sơ thẩm là nghiêm khắc.

Các đề nghị khác của bà Trương Mỹ Lan về thu hồi tiền và giải tỏa kê biên tài sản không thuộc phạm vi xét xử của tòa phúc thẩm.

Về việc xin lại 2 túi Hermès bạch tạng, HĐXX quyết định tiếp tục tạm giữ vì đây là tài sản có nguồn gốc từ tiền phạm tội. Yêu cầu miễn án phí dân sự sơ thẩm cũng bị bác bỏ do bà Lan không đủ điều kiện.