Tiêm kích J-10CE giúp Không quân Pakistan phô diễn sức mạnh
Ngày 9/5, quan chức không quân Pakistan xác nhận nước này đã triển khai tiêm kích J-10CE, JF-17 và F-16, cùng tên lửa đối không PL-15E trong giao chiến với máy bay Ấn Độ hai ngày trước đó. Ngoại trưởng Pakistan Ishaq Dar cũng khẳng định J-10CE đã bắn hạ "3 chiếc Rafale và các phi cơ khác của Ấn Độ".
Reuters dẫn lời hai quan chức Mỹ giấu tên cho biết tiêm kích J-10CE của Pakistan đã bắn hạ ít nhất hai máy bay Ấn Độ, bao gồm một tiêm kích Rafale. "F-16 không liên quan đến vụ bắn rơi", các quan chức này cho hay, ám chỉ phi đội F-16 chỉ phòng thủ và không khai hỏa về phía Ấn Độ.
Tiêm kích J-10CE Pakistan trong một chuyến làm nhiệm vụ. Ảnh: BQP Pakistan
Pakistan đã đặt mua 36 tiêm kích J-10CE (phiên bản xuất khẩu của J-10C) cùng 240 tên lửa không đối không từ năm 2020. Lô đầu tiên gồm 6 chiếc được giao năm 2022, và hiện Không quân Pakistan có khoảng 20 chiếc J-10CE.
Các nhà quan sát nhận định J-10CE đóng vai trò trung tâm trong nỗ lực hiện đại hóa không quân Pakistan. Pakistan hiện là quốc gia duy nhất ngoài Trung Quốc vận hành J-10C.
Trung Quốc bắt đầu phát triển tiêm kích J-10 từ năm 1988 để đối trọng với MiG-29 của Liên Xô. Dự án được giao cho AVIC, sử dụng công nghệ tên lửa và radar hiện đại để thay thế J-7 và Q-5.
Năm 1992, Trung Quốc và Israel thiết lập quan hệ ngoại giao, tăng cường hợp tác quốc phòng. Hai năm sau, Mỹ phát hiện Israel đã cung cấp cho Trung Quốc thiết kế khung thân và khí động học của Lavi, tiêm kích đa nhiệm thế hệ 4 mà Mỹ và Israel hợp tác chế tạo từ thập niên 1980, dựa trên F-16.
Mỹ đã rút khỏi dự án Lavi do chi phí cao. Nhờ thông tin từ Israel, Trung Quốc đã sao chép và phát triển thành công J-10, có ngoại hình tương tự Lavi và nhiều tính năng tương đồng với F-16.
J-10 có 11 giá treo vũ khí dưới bụng và cánh, tải trọng tối đa khoảng 5,6 tấn. Nó có thể sử dụng nhiều loại tên lửa đối không và chống hạm, bom thông thường, bom dẫn đường, rocket và pháo Gryazev-Shipunov GSh-23 23 mm.
Phiên bản xuất khẩu J-10CE của Pakistan có thể sử dụng tên lửa đối không tầm xa PL-15E (tầm bắn 145 km) và PL-10E (tầm bắn 20 km). RUSI nhận định PL-10E tương đương ASRAAM và IRIS-T của châu Âu, và vượt trội AIM-9X của Mỹ về một số mặt.
Biên đội J-10CE Pakistan bay biểu diễn trong cuộc duyệt binh ở Islamabad hồi tháng 3. Ảnh: AFP
Máy bay có thể mang cụm thiết bị chỉ thị mục tiêu bằng laser và hồng ngoại để phát hiện mục tiêu và dẫn đường cho vũ khí đối đất. Phiên bản J-10A nguyên bản sử dụng radar hỏa lực Type 1473H, được coi là radar xung Doppler thành công đầu tiên của công nghiệp quốc phòng Trung Quốc.
Dự án J-10 được coi là bước nhảy vọt về công nghệ hàng không quân sự của Trung Quốc, nhưng nước này chưa thể tự chế tạo động cơ phản lực tiên tiến. Do đó, AVIC đã trang bị động cơ Saturn AL-31FN do Nga sản xuất cho J-10A.
J-10A được đưa vào biên chế không quân Trung Quốc năm 2004. Nước này bắt đầu phát triển J-10B và thực hiện chuyến bay thử đầu tiên sau đó 4 năm. Phiên bản này dùng động cơ AL-31FN Series 3 của Nga, do động cơ WS-10 nội địa chưa đạt yêu cầu kỹ thuật.
J-10C là biến thể hiện đại nhất, được đưa vào biên chế không quân Trung Quốc năm 2018, trang bị radar AESA và nhiều hệ thống điện tử tiên tiến. Bắc Kinh lần đầu công bố ảnh J-10C sử dụng động cơ WS-10B nội địa năm 2021, thay vì AL-31FN.
J-10C có tốc độ tối đa khoảng 2.200 km/h và bán kính chiến đấu 550 km. Một số chuyên gia phương Tây coi đây là tiêm kích thế hệ 4,5, tương đương các biến thể mới nhất của F-16 và Rafale.
Tiêm kích J-10C Trung Quốc mang tên lửa PL-10 và PL-15 trong bức ảnh đăng năm 2023. Ảnh: War Zone
Giới blogger quân sự Trung Quốc nhận định không quân Pakistan đã sử dụng biện pháp tác chiến điện tử để vô hiệu hóa máy bay Rafale Ấn Độ, sau đó các biên đội J-10CE mới khai hỏa tên lửa PL-15E để hạ mục tiêu.
Phương thức này dường như đã được áp dụng hôm 4/5, khi Bộ trưởng Quốc phòng Pakistan Khawaja Muhammad Asif tuyên bố 4 tiêm kích Rafale Ấn Độ đã bị gây nhiễu khi làm nhiệm vụ gần biên giới hai nước, trước khi biên đội J-10CE được triển khai để đối phó.
Hu Shisheng, phó tổng thư ký Ủy ban Học thuật của Viện Quan hệ Quốc tế Hiện đại Trung Quốc, cho rằng trận không chiến có thể sẽ gây tác động lớn tới kế hoạch cải tổ quân đội của Ấn Độ. "New Delhi có thể phải cân nhắc mua thêm các dòng tiêm kích hiện đại của Mỹ như F-35 và đẩy mạnh đầu tư phát triển chiến đấu cơ thế hệ 6", ông nói.
Sau vài ngày giao tranh, Pakistan và Ấn Độ hôm 10/5 thông báo đã đạt thỏa thuận ngừng bắn "toàn diện và ngay lập tức" dưới sự trung gian của Mỹ. Thỏa thuận này được kỳ vọng sẽ hạ nhiệt căng thẳng giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân ở Nam Á, chấm dứt những cuộc đối đầu khốc liệt giữa lực lượng quân sự hai bên.
Phạm Giang (Theo National Interest, Eurasian Times, CNN)
