Thế hệ kế tiếp gìn giữ di sản Biệt động Sài Gòn
VTV.vn - Những di tích và địa chỉ cách mạng gắn liền với lực lượng Biệt động Sài Gòn – Gia Định đang được lan tỏa và gìn giữ bởi những người con ưu tú.
Trong không khí kỷ niệm 50 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, các "địa chỉ đỏ" tại TP. Hồ Chí Minh thu hút đông đảo người dân đến tham quan, tìm hiểu lịch sử. Dù chiến tranh đã lùi xa, những dấu tích năm xưa vẫn được trân trọng lưu giữ, kể lại câu chuyện hào hùng của cha ông. Ông Trần Vũ Bình, một người con của lực lượng Biệt động Sài Gòn, là một trong những người tận tâm gìn giữ những di tích này.
Ông Trần Vũ Bình luôn tâm huyết với việc phục dựng các di tích của Biệt động Sài Gòn. (Ảnh: Lưu Phương)
Ông là con trai của Anh hùng lực lượng vũ trang Trần Văn Lai, người hoạt động cách mạng dưới vỏ bọc nhà thầu khoán Mai Hồng Quế, có nhiều đóng góp quan trọng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, đặc biệt là trong tổng tiến công Mậu Thân 1968. Do hoạt động bí mật ngay trong nội thành, gia đình ông phải tạo vỏ bọc kỹ lưỡng. Tuổi thơ của ông Trần Vũ Bình trải qua nhiều khó khăn khi cha thường xuyên vắng nhà, mẹ chịu tiếng làm vợ lẽ, và bản thân ông cũng không được công nhận cha ruột để đảm bảo bí mật.
Chứng kiến sự khốc liệt của chiến tranh và những hy sinh thầm lặng của cha mẹ cùng đồng đội, ông Trần Vũ Bình đã dành hơn 40 năm để tìm kiếm và phục dựng những di tích của lực lượng Biệt động Sài Gòn.
Ông Trần Văn Lai bên dưới căn hầm trong ngôi nhà của mình. (Ảnh: NVCC)
Dù công việc chính bận rộn, ông Trần Vũ Bình vẫn dành hơn 40 năm qua để phục dựng, mở cửa và phát huy giá trị các di tích của Biệt động Sài Gòn. Ông chia sẻ: "Trong hành trình này, đôi khi tôi thấy buồn vì có những địa điểm gần như bị xóa sổ theo thời gian. Có lẽ chính những người biệt động năm xưa cũng không muốn nhắc lại hay gìn giữ. Với họ, chiến tranh đã qua thì mọi việc cũng kết thúc. Tuy nhiên, tôi nghĩ rằng nếu mình có điều kiện mà không làm thì sẽ chẳng có ai làm nữa. Như thế, tôi cảm thấy có lỗi với cha chú và hậu thế của mình. Đó chính là điều thôi thúc tôi phải thực hiện".
Bên trong Bảo tàng Biệt động Sài Gòn - Gia Định lưu giữ nhiều ký ức, kỷ vật. (Ảnh: Lưu Phương)
Từ năm 2017, tour du lịch tham quan các di tích của Biệt động Sài Gòn – Gia Định đã chính thức ra mắt, trở thành một sản phẩm du lịch mang ý nghĩa lịch sử văn hóa đặc biệt của TP. Hồ Chí Minh. Điểm đặc biệt của những bảo tàng này là chúng nằm giữa lòng khu dân cư, mang đến một không gian sống động, gần gũi. Du khách không chỉ được chiêm ngưỡng những kỷ vật mà còn được hòa mình vào không gian xưa, thưởng thức các món ăn, thức uống quen thuộc của giai đoạn 1960 – 1970.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp ghi sổ lưu niệm khi đến thăm di tích của Biệt động Sài Gòn năm 2005. (Ảnh: NVCC)
Ngay từ khi còn nhỏ, ông Trần Vũ Bình đã mong muốn tìm hiểu về Biệt động Sài Gòn. Do tính chất bí mật của nhiệm vụ, các chiến sĩ thường không biết hết về nhau, và mọi thông tin chỉ được hé lộ qua lời kể của những người trong cuộc. Từ 2-3 căn nhà của gia đình, đến nay tour Biệt động Sài Gòn đã mở rộng với 8 địa điểm ở nhiều quận, huyện. Tuy nhiên, ông Bình cho rằng mình mới chỉ hoàn thành hơn 40% công việc.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đến thăm hầm chứa vũ khí phục vụ cuộc tấn công Dinh Độc Lập của chiến sĩ Biệt động Sài Gòn Trần Văn Lai trên đường Nguyễn Đình Chiểu, Quận 3, TP Hồ Chí Minh vào năm 2018. (Ảnh: NVCC)
Ông Bình chia sẻ thêm, việc tìm mua lại các địa chỉ này, vốn nằm ở khu vực trung tâm thành phố với giá cả đắt đỏ, gặp rất nhiều khó khăn, đặc biệt là về tài chính.
Việc duy trì hoạt động hiệu quả các địa chỉ đỏ này cũng là một trăn trở của ông. Ông Bình đã cố gắng truyền lửa cho thế hệ nối tiếp, trong đó có nhiều người là con cháu của các chiến sĩ Biệt động Sài Gòn năm xưa. Nhiều thanh niên và trẻ em đã sớm hiểu được quá trình hoạt động cách mạng của gia đình, tự nguyện làm việc và ý thức được trách nhiệm bảo quản các di tích.
Garage Citroen Dương Văn Đức là một trong những địa chỉ đỏ hoạt động của lực lượng Biệt động Sài Gòn đang được phục dựng và nộp đơn xin xếp hạng di tích. (Ảnh: Lưu Phương)
Chiến tranh đã lùi xa, nhưng chúng ta không được phép lãng quên quá khứ. Mỗi ngày hít thở bầu không khí tự do, chúng ta phải biết ơn những người đã hy sinh xương máu cho hòa bình, thống nhất. Đó là tâm niệm lớn của ông Trần Vũ Bình và các thế hệ tiếp nối, những người đang dồn tâm sức cho các di tích của Biệt động Sài Gòn.
* Mời quý độc giả theo dõi các chương trình đã phát sóng của Đài Truyền hình Việt Nam trên TV Online và VTVGo!