Quảng cáo sữa Hiup giả: BTV Quang Minh, Vân Hugo có thực sự là nạn nhân?

Mới đây, cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố và bắt tạm giam nhiều đối tượng thuộc Công ty Z Holding (đơn vị sản xuất sữa bột Hiup) về các tội danh: "Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng" và "Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm".

Vụ việc này thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận do tính chất nghiêm trọng và sự liên quan của nhiều MC, BTV nổi tiếng như Quang Minh, Vân Hugo, những người từng quảng cáo cho sản phẩm này.

Ngay sau khi có thông tin chính thức, BTV Quang Minh và Vân Hugo đã lên tiếng, tự nhận là nạn nhân bị lừa dối và đang làm việc với luật sư.

Vậy, liệu họ có thực sự là nạn nhân trong vụ việc này?

Nghệ sĩ có thực sự vô can?

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường (Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp) nhận định, ngay cả khi không cố ý, nghệ sĩ quảng cáo sữa giả vẫn có thể bị yêu cầu hoàn trả số tiền đã thu lợi. Nếu có bằng chứng về hành vi tiếp tay, họ có thể đối mặt với trách nhiệm hình sự.

"Cần làm rõ nhận thức chủ quan, hành vi và số tiền hưởng lợi của các nghệ sĩ, người nổi tiếng tham gia quảng cáo. Nếu không chứng minh được họ biết đó là hàng giả hoặc giúp sức bán hàng, họ sẽ không bị xử lý hình sự."

"Tuy nhiên, nếu số tiền họ nhận được là bất hợp pháp, cơ quan tố tụng có thể yêu cầu họ hoàn trả để khắc phục hậu quả cho người tiêu dùng," ông Cường phân tích.

Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long cho rằng, BTV Quang Minh và Vân Hugo có thể được xem là nạn nhân ở một mức độ nào đó nếu thông tin về việc nhãn hàng cung cấp giấy tờ giả mạo là đúng sự thật.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là họ hoàn toàn vô can. Với tầm ảnh hưởng lớn, họ có trách nhiệm kiểm chứng thông tin sản phẩm, đặc biệt khi đã quảng bá với những khẳng định chắc chắn về hiệu quả, thậm chí sử dụng hình ảnh con cái để tăng độ tin cậy.

Ông Long nhấn mạnh rằng sự thiếu cẩn trọng trong việc xác minh thông tin không chỉ vi phạm pháp luật mà còn gây tổn hại nghiêm trọng đến niềm tin của công chúng.

Lời xin lỗi và tuyên bố khởi kiện nhãn hàng là cần thiết, nhưng không thể xóa bỏ hoàn toàn hậu quả từ những phát ngôn sai lệch trước đó.

"Việc họ có thực sự là nạn nhân hay không cần được cơ quan điều tra làm rõ, đặc biệt là việc họ có hoàn toàn không biết về chất lượng thực sự của sản phẩm hay không."

"Dư luận có lý do để nghi ngờ tính chân thành của họ, nhất là khi những tuyên bố 'bị lừa' mâu thuẫn với những gì họ từng khẳng định trước đó," ông Ngọc Long thẳng thắn.

Chuyên gia truyền thông Hồng Quang Minh cho rằng, trong khủng hoảng truyền thông, việc một cá nhân vừa là người truyền tải thông điệp, vừa là người chịu ảnh hưởng khiến vai trò "nạn nhân" trở nên khó đánh giá.

Theo ông Hồng Quang Minh, xét về yếu tố pháp lý hoặc kiến thức chuyên môn, BTV Quang Minh và Vân Hugo có thể không có đủ thông tin để phát hiện sản phẩm có dấu hiệu vi phạm.

Tuy nhiên, việc họ xuất hiện với vai trò "người trải nghiệm thực tế" thay vì "gương mặt đại diện" khiến khán giả kỳ vọng vào trách nhiệm cao hơn.

Việc Vân Hugo và BTV Quang Minh từng đưa con ra quảng cáo, khẳng định hiệu quả của sữa nhưng sau đó lại mời luật sư vào cuộc khiến khán giả cảm thấy đó không chỉ là quảng cáo mà là một dạng "chứng thực đời sống".

Ông Minh chia sẻ: "Điều quan trọng là nghệ sĩ có đủ chân thành để nhận ra rằng việc đưa hình ảnh gia đình vào quảng bá là một cam kết vô hình với khán giả. Nếu giữ được ý thức đó, nghệ sĩ sẽ tìm cách khôi phục niềm tin, dù bằng con đường nào".

Nghệ sĩ nên tự hỏi: "Mình có hiểu rõ sản phẩm đang quảng cáo?"

Sau khi BTV Quang Minh, Vân Hugo lên tiếng về việc mình là nạn nhân, dư luận đặt câu hỏi về sự thiếu nhất quán của họ.

Chuyên gia truyền thông Nguyễn Ngọc Long cho rằng công chúng có quyền nghi ngờ hành xử và sự thật lòng trong tuyên bố hiện tại.

Theo ông Long, nếu BTV Quang Minh và Vân Hugo thực sự tin tưởng sản phẩm, việc đấu tranh bảo vệ giá trị sản phẩm là điều nên làm.

Nhưng nếu họ quay lưng, phủ nhận hoàn toàn sau khi bị dư luận phản ứng và cơ quan điều tra vào cuộc, đó là sự "thoái lui trách nhiệm" thay vì trung thực và kiên định.

"Điều này khiến dư luận hoài nghi rằng những phát ngôn trước đó chỉ là sản phẩm của kịch bản quảng cáo, không xuất phát từ trải nghiệm thực tế. Nếu từng đưa cả con ra làm minh chứng, họ càng phải có trách nhiệm cao hơn trong việc kiểm chứng sản phẩm và đối mặt với những hệ lụy về sau."

"Sự mâu thuẫn giữa quảng cáo trước đây và tuyên bố 'bị lừa' hiện tại không chỉ là vấn đề pháp lý mà còn là bài toán về đạo đức truyền thông và lòng tin công chúng," ông Ngọc Long thẳng thắn.

Các chuyên gia truyền thông đều cho rằng vụ việc này là lời cảnh tỉnh mạnh mẽ cho nghệ sĩ, người nổi tiếng và influencer về việc hợp tác quảng bá sản phẩm.

Theo ông Nguyễn Ngọc Long, danh tiếng không chỉ là tài sản mà còn là một "cam kết đạo đức" với công chúng. Khi người nổi tiếng quảng cáo, đặc biệt trong vai trò "người trải nghiệm" hoặc "người bảo chứng", công chúng tin rằng họ đã kiểm chứng chất lượng sản phẩm, chứ không chỉ "nói cho có tiền".

Thực tế cho thấy, việc thiếu thẩm định kỹ lưỡng có thể dẫn đến hậu quả pháp lý nghiêm trọng, bị xử phạt, dư luận quay lưng và mất uy tín lâu dài.

Trong bối cảnh pháp luật ngày càng siết chặt trách nhiệm của người quảng cáo, nghệ sĩ không thể xem nhẹ vai trò của mình như một "cầu nối thông tin". Họ cần đầu tư vào đội ngũ pháp lý, truyền thông và phát triển nhận thức về trách nhiệm xã hội.

Ông Long cho biết, bài học sau vụ việc này không chỉ là "cẩn thận hơn khi nhận quảng cáo" mà là một lời nhắc nhở rằng: Sức ảnh hưởng càng lớn, trách nhiệm càng cao.

Việc chọn sản phẩm để đồng hành không còn là vấn đề riêng tư hay kinh tế mà là một phần quan trọng trong cách xây dựng hình ảnh và lòng tin công chúng.

Chuyên gia Hồng Quang Minh chia sẻ rằng khi nhận lời mời quảng bá sản phẩm, nhất là sản phẩm liên quan đến sức khỏe, thực phẩm, nghệ sĩ cần tự hỏi không phải là "có hợp với hình ảnh mình không" mà là "mình có thực sự hiểu rõ thứ mình đang đại diện không".

Chuyên gia Hồng Quang Minh cho biết, thời gian tìm hiểu sản phẩm thường rất gấp, trong khi áp lực tài chính và lịch trình dồn dập. Điều đó dễ khiến nghệ sĩ đi theo quán tính hoặc tin tưởng quá nhanh vào đối tác.

"Nhưng sự việc của Quang Minh, Vân Hugo như một lời nhắc rằng truyền thông hiện đại không chỉ lan truyền nội dung mà còn ghi nhớ rất lâu một sai sót. Sai sót hôm nay chưa gây tổn hại ngay, nhưng vài năm sau lại ảnh hưởng tới cả sự nghiệp, giá trị cá nhân và hình ảnh thương hiệu của nghệ sĩ."

"Tôi không nghĩ bài học là 'hãy từ chối hết những gì nghi ngờ' mà là 'hãy có cơ chế kiểm tra chéo'. Tốt nhất, nghệ sĩ nên làm việc với một đội ngũ truyền thông hoặc pháp lý song hành để đảm bảo những gì mình nói ra trước công chúng là điều mình có thể chịu trách nhiệm về sau", ông Hồng Quang Minh đưa ra giải pháp.

Trước đó, BTV Quang Minh và Vân Hugo đã bị Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch) xử phạt hành chính hơn 100 triệu đồng vì quảng cáo sai sự thật về sản phẩm sữa.